واکاوی خطاهای فارسی‌آموزان عربی‌زبان در کاربرد تکواژهای فارسی براساس انگاره چهارتکواژ

نوع مقاله : پژوهشی اصیل (کامل)

نویسندگان
دانشگاه بین المللی امام خمینی
چکیده
هدف این پژوهش، بررسی خطاهای فارسی‌آموزان عربی­زبان در کاربرد تکواژهای زبان فارسی است. این پژوهش بر پایه انگاره چهارتکواژ صورت گرفته است و با به­کارگیری روش توصیفی- تحلیلی به پیش­بینی مشکلات و خطاهای تکواژهای فارسی توسط فارسی­آموزان عربی­زبان می‌پردازد. نمونه آماری این پژوهش، 50 فارسی‌آموز عربی‌زبان مرکز زبان فارسی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) بودند که داده‌ها از 50 برگ­نوشته آزمون نگارش نیمسال اول سال تحصیلی 9۸-9۷ گردآوری شده است. تکواژها در انگاره چهارتکواژ به تکواژ محتوایی و تکواژهای نظام‌مند متقدم و تکواژهای نظام‌مند متأخر(بیرونی، پیوندی متأخر) دسته‌بندی می‌شود. با استخراج وگروه‌بندی خطاها، مشخص شد که فارسی‌آموزان عربی‌زبان در کاربرد تکواژهای نظام‌مند متأخر (مانند نشانه را) نسبت به تکواژهای نظام‌مند متقدم (مانند تکواژ جمع)، خطاهای بیشتری مرتکب می‌شوند و بر آنها دیرتر تسلط پیدا می‌کنند. هم چنین خطاهای نوشتاری آنها بر اساس سه منشأ درون زبانی، بینازبانی و مبهم مورد بررسی قرار گرفته است. بعد از تحلیل و بررسی خطاها بر اساس منشأ، مشخص شد که بیشتر خطاهای فارسی‌آموزان­ عربی‌زبان درون­زبانی است. با مقایسه داده‌های این پژوهش با پژوهشهای پیشین مشخص شد که الگوی ترتیب یادگیری تکواژها به صورت تکواژ جمع، فعل، حروف اضافه، نشانه را و نشانه اضافه (ی میانجی) است. بنابراین مدرسان آموزش زبان فارسی، تهیه­کنندگان برنامه و محتوای درسی و طراحان آزمون، لازم است در آموزش، طراحی متون درسی و آزمونهای تشخیصی و بسندگی برای فارسی­آموزان عربی­زبان به این موضوع بیشتر توجه کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


- ابرقوئی، استوار، متولیان نایینی، رضوان. خطاهای نحوی عرب‌زبانان در یادگیری زبان فارسی به عنوان زبان دوم. پژوهشنامه آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان، س دوم، ش دوم، تابستان 1۳92، ص ۸۶-۵۷
- جعفری، فاطمه، ، دستور کاربردی ویژه زبان‌آموزان غیرفارسی‌زبان، انتشارات دانشگاه تهران، 1396.
- حیدری، تحلیل خطاهای دانش‌آموزان دوزبانه ترکی آذربایجانی-فارسی در کاربرد اسم فارسی بر اساس مدل چهارتکواژ، پژوهشنامه‌ی آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان، دوره هفتم، ش دوم پیاپی16، 1397 ، ص ۱۰۲-۸۵.
- خیام‌پور، عبدالرسول. دستور زبان فارسی، چ دوازدهم، تبریز، ستوده، 138۴.
- گل‌پور، لیلا. طراحی آزمون مهارت نوشتاری ویژه غیرفارسی‌زبانان: راهکارها و تحلیل خطاها. پژوهشنامه آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان، دوره 7، ش 2 (پیاپی 16) پاییز و زمستان ۱۳97، ص68-45 .
- گله‌داری. منیژه. تحلیل خطاهای نوشتاری زبان‌آموزان غیرایرانی. همایش زبان‌فارسی و غیرفارسی زبان، دی ماه 1387.
- محمدی، حمید. گامی به سوی قرآن، ج2، انتشارات مفید ، 1361.
- مدرسی، فاطمه. از واج تا جمله، تهران، چاپار، ۱۳۸۴ .
- نوابی‌قمصری، ‌اعظم. تجزیه و تحلیل خطاهای نوشتاری فارسی‌آموزان عربی‌زبان. ‌‌پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، 1385.
- وفایی، عباسعلی. دستور تطبیقی فارسی- عربی، تهران، نشر سخن، 1391.
کتابهای عربی
- ابن عقیل. شرح ابن عقیل علی الفیه ابن ملک تحقیق محمد محی الدین عبدالحمید، بیروت: المکتبه العصریه. 2001.
- حسن، عباس. النحو الوافی، تهران: انتشارات ناصرخسرو‌‌1422 ق.
- یعقوب، امیل بدیع. موسوعه النحو والصرف و الإعراب، تهران: انتشارات استقلال کتاب‌های فارسی؛ 1379.
منابع انگلیسی
- Brown.h. d . principle of language learning and teaching, Englewod cliffs , new jersey, Prentise – hall.inc,2000.
- Coder, S. P. The significance of learners’ errors. In B. Robinett, & J. Schachter (Eds.), Second Language Learning. Michigan: University of Michigan Press, 1986.
- Corder, S. P. Error Analysis and Interlanguage. Oxford: Oxford University Press, 1975.
- Fuller,J. Morpheme type in a matrix language turnover: The introduction of system morphemes from English into Pennsylvania German. International Journal of Bilingualism. Vol 4, No 1, 45-58,2000.
- Goldschneider, J. M., & DeKeyser, R. M. Explaining the “natural order of L2 morpheme acquisition” in English: A meta-analysis of multiple determinants. Language Learning, 51(1), 1-50. 2001.
- Hulstijn, J. H. Discussion: How different can perspectives on L2 developmen be?Language Learning, 65(1), 210-232. 2015
- Keshavarz. M.H, Contrastive Analysis And Error Analysis, Tehran. Rahnema. 2012.
- Levelt, W.J.M Speaking; From Intention to Articulation. Cambridge, MA: MIT Press. . 1989.
- Myers-scotton C & Jake, J. Testing the four morpheme Model: An introduction International Journal Of Bilingualism. 2000.
- Myers-Scotton,C .Contact Linguistics: Bilingual encounters and grammatical outcomes. Oxford: Oxford University Press. 2002.
- Myers-Scotton, C .Multiple Voices: An introduction to bilingualism. Malden, MA: Blackwe. 2006.
- Richards.J.C & Rodgers .T Approach And Method in Language Teaching. Cambridge University press. 1971.
- Takagi, M. Japanese morpheme classification using 4-M model. Journal of Inquiry and Research, 88, 1-19. 2008
- Turker,E. Resisting the grammatical change: Nominal groups in Turkish-Norwegisn codeswitching. International Journal of Bilingualism. Vol.9,No. 2005.
- Wei, L. Type of morphemes and their implications for L2 morpheme acquisition. International Journal of Bilingualism. 2000.