بررسی تطبیقی وصف طبیعت در اشعار شهریار و فوزی معلوف

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسنده
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
چکیده
این جستار در صدد تبیین مضامین مشترک اشعار شهریار و فوزی معلوف است با طرح این پرسش، که مضامین مشترک اشعار آنها درباره طبیعت چه بوده است. برای پاسخ‌گفتن به این پرسش در فرایند تحقیق از شیوه تحلیلی‌ـ توصیفی با تکیه بر مطالعات کتابخانه­ای و تحلیل محتوایی داده­ها بهره گرفته شده است. یافته­های این جستار بیانگر این است که شهریار به‌دلیل سپری‌کردن مقطعی از عمر خویش در دامان طبیعت و فوزی با توجه به گرایشهای رومانتیکش در طبیعت تأملات خاصی کردهاند. نگرش شهریار نسبت به طبیعت حاصل تجربیات و دریافتهای شخصی وی است در حالی‌که در نگاه فوزی، طبیعت منشأ الهام مفاهیم فراوانی است. توصیف شهریار از طبیعت، بیشتر جنبه رئالیستی دارد در صورتی‌که در شعر فوزی رنگ آرمانگرایی به‌خود می‌گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


منابع
انوشه، حسن؛ فرهنگنامه ادبی فارسی؛ دانشنامه ادب فارسی، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1381.
تجلیل، جلیل؛ تحلیلی از چکامه دو مرغ بهشتی نقل از کتاب زندگانی ادبی‌ـ اجتماعی شهریار؛ تهران: اقبال، 1378.
جاد، حسن؛ الأدب العربی فی المهجر؛ دار الطباعه المحمدیه، 1963.
جمال‌الدین، محمدسعید؛ ادبیات تطبیقی؛ ترجمه و تحقیق سعیدحسام پور و حسین کیانی، شیراز: انتشارات دانشگاه شیراز، 1389.
حاوی، إیلیا؛ فوزی المعلوف، شاعر البعد و الوجد؛ بیروت: دارالکتاب اللبنانی، 1981.
روشن ضمیر، مهدی؛ دو شاعر بزرگ: مولانا و شهریار؛ تهران: مستوفی، 1374.
شفیعی کدکنی، محمدرضا؛ صور خیال در شعر فارسی؛ تهران: مؤسسه انتشاراتی آگاه، 1372.
شمیسا، سیروس؛ بیان؛ انتشارات فردوس و مجید، 1370.
شهریار، محمد حسین؛ کلیات دیوان؛ چ یازدهم، تهران: انتشارات نگاه و زرین، 1371.
ـــــــــ،ــــــــ؛ دیوان شهریار؛ تبریز: رسالت، 1369.
صیدح، جورج؛ أدبنا و أدباؤنا فی المهاجر الأمریکیه؛ بیروت: دارالعلم للملایین، 1956.
علیزاده، جمشید؛ به همین سادگی و زیبایی: یادنامه استاد شهریار؛ تهران: نشر مرکز، 1374.
الفاخوری، حنا؛ الموجز فی الادب العربی و تاریخه؛ ط.الثانیه، بیروت: دارالجیل، 1991.
فلکی، محمود؛ نگاهی به شعر شاملو؛ تهران: مروارید، 1380.
قَبِّشَ، احمد؛ تاریخ اللشعر العربی الحدیث؛ دمشق: مدرسه النوری، 1971.
لیلیان، فورست؛ رمانتیسم؛ ترجمه مسعود جعفری، تهران: انتشارات مرکز، 1375.
معلوف، شفیق؛ ذکری فوزی معلوف؛ زحله: مطبعه زحله الفتاه، 1932.
معلوف، فوزی؛ الأعمال الشعریه الکامله؛ بیروت: دارالعوده، 2008.
معلوف، ‌فوزی؛ علی بساط الریح؛ بیروت: دارصادرـ داربیروت، 1958.
میرقادری، سید فضل‌الله؛ شعر تأملی در ادبیات عربی معاصر؛ شیراز: نشر نوید شیراز، 1385.
هواری، صلاح‌الدین؛ شعراء المهجر الجنوبی؛ بیروت: دارالمکتبه الهلال، 2009.
مقالات
اسماعیل تاجبخش و حسین زرندی میاندواب؛ «وصف طبیعت در دیوان شهریار»؛ مجله
حافظ، ش 105، شهریور س 1392، ص49- 50.
خسروی، زهرا و امیر گوهر رستمی؛ «زندگی و مرگ در اشعار فوزی معلوف و احمد شاملو»؛ مجله مطالعات ادبیات تطبیقی، ش 25، س 1392، ص7- 35.
صدری نیا، باقر؛ «جلوه های رمانتیسم در شعر شهریار»؛ نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی تبریز، (46) ش 188، ص 133-156، س1382.
محمود غیلان، حیدر؛ «الادب المقارن و دور الأنساق الثقافیه فی تطور مفاهیمه و إتجاهاته»؛ مجله دراسات یمنیه، (ینایر- مارس) رقم80، س 2006.
منتظمی، علی، و دیگران؛ «اندیشه آرمانشهر در قصیده «علی بساط الریح» فوزی معلوف»؛ مجله زبان و ادبیات عربی، ش 2، س 1389، ص146-171.