بررسی تطبیقی جلوه‌های پایداری در اشعار شاملو و درویش

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان
1 دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
2 شهید مدنی آذربایجان.
چکیده
این مقاله در پی پاسخ‌دادن به این سؤال است که عوامل و مضمونهای مشترک پایداری در شعر شاملو و درویش کدام است. برای رسیدن به این هدف اشعار شاملو و محمود درویش با روش توصیفی- تحلیلی بررسی شده است. بررسی تطبیقی شعر احمد شاملو و محمود درویش در حوزه شعر پایداری و تبیین عناصر مشترک و تحلیل شیوه­های ارائه مضمونهای پایداری از نظر محتوایی و زبانی هر یک از این دو شاعر برجسته علاوه بر کمک به شناخت دقیق جهان­بینی و اندیشه­های هر دو شاعر، در تحلیل شعر پایداری در حوزه ادبیات جهان بسیار مؤثر خواهد بود به شکلی که با تحقیقات گسترده در حوزه ادبیات پایداری ملتها می­توان به عناصر مشترک شعر پایداری در ادبیات جهان دست یافت. اشعار محمود درویش و احمد شاملو شامل مضمونهای مشترک زیادی در زمینه ادبیات پایداری از قبیل وطن­دوستی، مقابله با ظلم و ستم، آزادی و غیره است. زندگی دو شاعر بر شعر آنها تأثیر فراوانی گذاشته است و هر دو شاعر به سبب اوضـاع‌ استبدادی و خفقان به بیان نمادین گرایش نشان داده‌اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


منابع
بارسلونا، آنتونیو ؛ استعاره و مجاز با رویکردی شناختی؛ ترجمۀ: فرزان سجودی، لیلا صادقی، تینا امراللهی، تهران: نقش جهان،1390.
پورنامداریان، تقی؛ سفر در مه؛ تأمّلی در شعر احمد شاملو، تهران: زمستان، 1374.
حمود، محمود؛ الحداثه فی الشعر العربی الحدیث؛ بیروت: دارالعوده، 1996.
حمیدیان‌، سعید؛ داستان دگردیسی؛ تهران: نیلوفر، 1381.
درویش، محمود؛ دیوان؛ بیروت: دار العوده، الطبعه الثالثه عشر، 1989.
درویش، محمود؛ الأعمال الشریعه الکامله؛ بغداد: دار الحریه للطباعه و النشر، الطبعه الثانیه، 2000.
درویش، محمود؛ دیوان؛ ج اول، چ دوم ، بیروت، دارالعوده، 2000 الف.
درویش، محمود؛ دیوان؛ ج دوم، چ دوم،بیروت، دارالعوده، 2000 ب.
دیانوش، ایلیالالایی؛ با شیپور؛ تهران: مروارید، چ سوم، 1385.
سارتر، ژان پل؛ ادبیات چیست؛ ترجمه ابوالحسن نجفی، ج 1، تهران: کتاب زمان، 1348.
سلیمان، خالدا؛ فلسطین و شعر معاصر عرب؛ ترجمه باقری و دیگران. تهران: نشر چشمه، 1376.
شاملو‌، احمد؛ مجموعه آثار(دفتر یکم: شعرها)؛ چ نهم، تهران: نگاه، 1389.
شریفی، محمد؛ فرهنگ ادبیات فارسی؛ تهران: معین، 1388.
شکری، غالی؛ ادب المقاومت؛ بیروت: دارالآفاق الجدیده، 1979.
شمیسا، سیروس؛ انواع ادبی؛ تهران: فردوس، چ پنجم، 1376.
قنبری، حمید؛ مروری بر کارکردهای جامعه شناسانۀ ادبیات پایداری؛ قابل دسترسی در وب سایت http://old.ido.ir/a، 1389.
کاکایی، عبدالجبار؛ بررسی تطبیقی موضوعات پایداری در شعر ایران و جهان؛ تهران: پالیزان، 1379.
لیکاف، جرج و مارک جانسون؛ استعاره هایی که با آن ها زندگی می‌کنیم؛ چ دوم، ترجمۀ هاجر آقاابراهیمی، تهران: نشر علم، 1395.
محمدی روزبهانی، محبوبه؛ قسم به نخل، قسم به زیتون؛ تهران: بینیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس، 1389.
ون دایک، تئون ای؛ ایدئولوژی و گفتمان؛ ترجمۀ محسن نوبخت، تهران: سیاهرود، 1394.
یونگ، کارل‌ گوستاو؛ انسان و سمبل‌هایش؛ ترجمۀ محمود سلطانیه. تـهران: جـامی، 1381.
مقالات
- بصیری، محمد صادق؛ «طرح و توضیح چند سؤال درباره مبانی ادبیات پایداری»؛ نامه پایداری کرمان: نشر بینیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس، 1384.
- رحماندوست، مجتبی؛ «رمان مقاومت»؛ مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، ش 156، زمستان 1379.
- سنگری، محمدرضا؛ مجموعه مقالات نخستین گردهمایی پژوهش‌های زبان و ادب فارسی؛ تدوین محمد دانشگر، تهران، انجمن علمی ادبیات فارسی تربیت مدرس، 1381.
نجاریان، محمدرضا؛ جلوه‌های مقاومت در اشعار محمود درویش؛ نشریۀ ادبیات پایداری دانشگاه شهید باهنر کرمان، س اول، ش اول، پاییز 1388.