1- دانشگاه رازی ، mn.ahmadi217@yahoo.com
2- دانشگاه رازی
چکیده: (2722 مشاهده)
عرفانِ ایرانی به واسطه غنا و قدمت دیرینهاش توانسته است که همگان را مجذوب خود سازد. در عرفانِ ایرانی، غایتِ هدفِ سالک، آن است که با طی مراحل سلوک به معرفت دست یاید و در جهت پاکی نفس خویش بکوشد. ادبیّات تطبیقی در این راستا نقش بسزایی ایفا میکند. در این میان محمّد آدم، شاعر نوگرا، خوش قریحه و در قید حیاتِ مصری که جان مایۀ دیوان شعری وی با عرفان و تصوّف گره خورده است؛ در بخشی از سرودههایش از اندیشههای عرفانی - ایرانی یاد میکند که از آنها تأثیر پذیرفته است. از این رو جستار حاضر با روش توصیفی - تحلیلی در پی نشان دادن چگونگی تأثیرپذیری شعر محمّد آدم از عرفانِ ایرانی است. این پژوهش به طور کلی به سه بخش اصلی تقسیم شده است. در قسمت اول عرفای ایرانی که محمّد آدم از آنان تأثیر پذیرفته، در بخش دوم مضامین مشترک عرفانی و در قسمت پایانی نمادهای عرفانی مشترک با این عرفا در شعر وی مورد بررسی قرار گرفته است. یافتههای پژوهش حاکی از آن دارد محمّد آدم از سرچشمه جوشان عرفای ایرانی بهره جسته است که از جملۀ آنها: مولوی، سهروردی، حلاّج و غزّالی است. هم چنین از جلوههای تأثیرپذیری محمّد آدم از عرفانِ ایرانی، مضامین عرفانی مشترک از قبیل : ۱) وجود و عدم ۲) عشق ۳) ستایش پروردگار ۴) روح ۵) وحدت ۶) سفر و نیز نمادهای مشترک عرفانی با عرفای ایرانی شامل : ۱- نور ۲- شمع ۳- ماهی ۴- شب است.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل (کامل) |
موضوع مقاله:
مطالعات تطبیقی فارسی و عربی دریافت: 1399/5/30 | پذیرش: 1400/4/15 | انتشار: 1400/7/30