haidari M, Alvandifar N. comprative reading of plot and its elements in "Soudabeh and Siavash" tale from Shahnameh and "Anectode of Women's Imposture" from Thousand and One Nights tale. JCSFA 2021; 6 (8) :81-105
URL:
http://jcsfa.modares.ac.ir/article-39-65652-fa.html
حیدری محمود، الوندی فر نصیب الله. تأثیرپذیری «هزار و یک شب» از داستانهای شاهنامه (مطالعه موردی: خوانش تطبیقی پیرنگ و عناصر آن در داستان «سودابه و سیاوش» از شاهنامه و «حکایت مکر زنان» از هزارویکشب). مطالعات تطبیقی فارسی و عربی. 1400; 6 (8) :81-105
URL: http://jcsfa.modares.ac.ir/article-39-65652-fa.html
1- دانشگاه یاسوج ، mahmoodhaidari@yahoo.com
2- دانشگاه یاسوج
چکیده: (2015 مشاهده)
هزارویکشب داستانهایی از زبان یک قصهگوی ادیب و آگاه است که از داستانهای ملل مختلف و ادبیات داستانی پیش از خود آگاه است؛ بهطوریکه گفتهاند بهندرت داستانی در این کتاب وجود دارد که پیشروان، مشتقات یا نظیرههایی نداشته باشد. یکی از حکایتهای این کتاب «حکایت مکر زنان» است که ساختار پیرنگی آن مشابهتهای فراوانی با داستان «سودابه و سیاوش» در شاهنامه دارد. این پژوهش به شیوه تطبیقی و بر اساس نظریه تزوتان تودروف؛ دانشمند ساختارگرای بلغاری- فرانسوی، به مقایسه عنصر پیرنگ و عناصر آن پرداخته و به این نتیجه دستیافته است که پیرنگ در دو داستان، بسیار به هم نزدیک بوده و این شباهت ساختاری پیرنگ در دو داستان، به ریشه و پیشینۀ آنها مربوط است. گفتار حاضر بر آن است که حکایت مکر زنان از کتاب هزارویکشب بنا بر دلایل ریشهشناسی و همانندی و همگونی ساختار پیرنگی دو داستان و تحریر هزارویکشب در روزگاری پسینتر از پیدایش داستان سیاوش در ایران، میتواند گزارش و روایتی دیگر از داستان سیاوش باشد که در شاهنامه فردوسی روایتشده است.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل (کامل) |
موضوع مقاله:
مطالعات تطبیقی فارسی و عربی دریافت: 1399/2/22 | پذیرش: 1400/4/10 | انتشار: 1400/7/30